uchylenie się od zatwierdzenia protokołu powypadkowego

[konrad157]

Należy pamiętać, że kontrolę prawidłowości ustaleń zespołu powypadkowego oraz dokonanej przez pracodawcę oceny prawnej zdarzenia uznanego lub nieuznanego za wypadek przy pracy przeprowadza sąd pracy. Sąd pracy władny jest uznać zdarzenie za wypadek przy pracy wbrew wcześniejszemu stanowisku zespołu powypadkowemu oraz pracodawcy (wyr. SN z 2.2.1977 r., III PRN 50/76, OSNCP 1977, Nr 10, poz. 95). Sąd pracy nie jest związany błędnym zakwalifikowaniem przez zespół powypadkowy zdarzenia jako wypadku przy pracy lub też nie (wyr. SN z 25.7.1973 r., III PRN 35/73, OSNCP 1974, Nr 5, poz. 95). Prawomocne orzeczenie sądu pracy, ustalające, że pracownik uległ wypadkowi przy pracy wiąże ZUS (uchw. SN z 20.6.1978 r., III UZP 3/78, OSNCP, Nr. 12, poz. 225). W doktrynie prawa pracy utrwalił się pogląd, że jest to orzeczenie ustalające, które rozstrzyga o kwalifikacji prawnej zdarzenia jako wypadku przy pracy. Poroszę zauważyć, iż tylko sąd ma możliwość kontrolowania ustaleń zespołu powypadkowego. Należy również pamiętać, że ZUS prawie zawsze, gdy zakwestionuje dokumentację powypadkową, zrobi to ze względu na braki formalne. Nie jest natomiast władny zmienić kwalifikację prawną zdarzenia ujętego w zatwierdzonym protokole powypadkowym. Oczywiście na niektórych portalach internetowych zwłaszcza tych dotyczących BHP, można przeczytać, artykuły lub porady, z których wynika, że jest inaczej (pozostawiam to bez komentarza). Nie ulega wątpliwości, że w zatwierdzonym protokole zmianę oceny prawnej zdarzenia uznanego za wypadek przy pracy może dokonać sąd pracy.

Warto przypomnieć tą zasadę Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, proszę pamiętać, że jest Pani stroną postępowania administracyjnego.

[szkoda]

Zgadza się- uprawnienia ZUS wypływają wprost z art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.) który mówi, że jeżeli w protokole powypadkowym lub karcie wypadku są braki formalne, Zakład niezwłocznie zwraca protokół lub kartę wypadku w celu ich uzupełnienia. Co do zmiany protokołu powypadkowego to prawda, że zapisy może zmienić w zatwierdzonym protokole jedynie sąd. Jednak w wyjątkowych okolicznościach zespół powypadkowy może może powołać się np. na błąd istotny co do treści czynności prawnej wywołany np. dodatkowo podstępnie . W praktyce jednak ja tego nie widzę aby zespół powypadkowy który właśnie jest od weryfikacji wypadku chciał się skutecznie uchylić od zatwierdzonego protookołu powypadkowego. Co więcej powszechnie w orzecznictwie przyjmuje się, że taki interes w wytaczania powództwa o sprostowanie protokołu powypadkowego nie występuje w sytuacji, kiedy powód może bezpośrednio dochodzić świadczenia należnego z istniejącego stosunku prawnego lub prawa i może w drodze powództwa o świadczenie osiągnąć taki sam skutek jak w drodze powództwa o ustalenie (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1994 r., I PZP 45/94, OSNAPiUS 1995 nr 6, poz. 74, z 19 marca 2003 r., III ZP 1/03, OSNAPiUS 2003 nr 13, poz. 317, z dnia 21 września 2004 r. II UZP 8/04, a także wyroki S.N. z dnia 17 grudnia 1997 r., I PKN 434/97, OSNAPiUS 1998 nr 21, poz. 621, 23 lutego 1999 r., I PKN 597/98, OSNAPiUS 2000 nr 8, poz. 301 oraz z dnia 19 września 2000 r., II UKN 725/99, OSNAPiUS 2002 nr 7, poz. 170 i z dnia 5 czerwca 2007 r., I UK 8/07). Poszkodowany nie ma interesu prawnego we wnoszeniu powództwa do sądu pracy na podstawie art. 189 k.p.c. o ustalenie i sprostowanie protokołu powypadkowego, skoro ustalenie okoliczności i przyczyn może i powinno nastąpić we właściwym trybie, w postępowaniu o świadczenie pieniężne w ramach likwidacji szkody . Zgodnie z tezą uchwały S.N. z dnia 21 września 2004 r. II UZP 8/04 „Organ rentowy rozpoznający wniosek o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie jest związany prawomocnym wyrokiem wydanym w sprawie z powództwa pracownika przeciwko pracodawcy o ustalenie lub zmianę protokołu powypadkowego w zakresie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy (art. 365 § 1 k.p.c.); wyrok taki nie ma powagi rzeczy osądzonej w sprawie toczącej się na skutek odwołania od decyzji organu rentowego (art. 366 k.p.c.)”. Co ważne dalej w uzasadnieniu ów Sąd Najwyższy wywodzi: „Podjęta w sprawie uchwała jest kontynuacją wielokrotnie wyrażanego, ugruntowanego w orzecznictwie i praktyce sądowej poglądu, że niedopuszczalne jest dochodzenie w trybie art. 189 k.p.c. ustalania faktów, także prawotwórczych, jeśli celem tego powództwa jest uzyskanie dowodu, który ma być wykorzystany w postępowaniu o świadczenia z ubezpieczenia społecznego (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1994 r., I PZP 45/94, OSNAPiUS 1995 nr 6, poz. 74, z 19 marca 2003 r., III ZP 1/03, OSNAPiUS 2003 nr 13, poz. 317, a także wyroki z dnia 17 grudnia 1997 r., I PKN 434/97, OSNAPiUS 1998 nr 21, poz. 621, 23 lutego 1999 r., I PKN 597/98, OSNAPiUS 2000 nr 8, poz. 301 oraz z dnia 19 września 2000 r., II UKN 725/99, OSNAPiUS 2002 nr 7, poz. 170). W świetle tego orzecznictwa, pogląd Sądu Apelacyjnego w Łodzi jest odosobniony, a jego argumentacja nieprzekonująca (wobec pominięcia w rozważaniach treści art. 366 k.p.c.). Podkreślić należy, że w sprawie, w której przedstawiono rozstrzygane zagadnienie prawne, powódka nie miała interesu prawnego we wnoszeniu powództwa o sprostowanie protokołu powypadkowego, skoro ustalenie okoliczności i przyczyn mogło i powinno było nastąpić we właściwym trybie, w postępowaniu o jednorazowe odszkodowanie”. Tak samo orzekł S.N. w wyroku z dnia 5 czerwca 2007 r., I UK 8/07 „Sąd II instancji uznając za SR brak interesu prawnego po stronie powoda w ustaleniu wypadku przy pracy, skoncentrował się zasadniczo na dwóch przesłankach. Po pierwsze, stwierdził, że wobec braku związania organu rentowego prawomocnym wyrokiem sądu pracy, ustalającym istnienie wypadku przy pracy, ewentualny korzystny dla powoda wyrok nie byłby przydatny w sprawie o jednorazowe odszkodowanie dochodzone od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych; po drugie, uznał, że powództwo o ustalenie nie może zmierzać do uzyskania dowodów, które miałyby być wykorzystane w innym postępowaniu. Co do pierwszej przesłanki, to istotnie nie budzi wątpliwości, że organ rentowy rozpoznający wniosek o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie jest związany prawomocnym wyrokiem wydanym w sprawie z powództwa pracownika przeciwko pracodawcy o ustalenie lub zmianę protokołu powypadkowego w zakresie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy (art. 365 § 1 KPC)”.